Мы уже писали статью "Загадочный гянджинец" про Низами Гянджеви, где попытались привести весомые аргументы, которые если и не доказывают однозначно тюркское происхождение поэта, то являются серьезным контраргументом для тех, кто считает Гянджеви персом или курдом. В той статье (Вы можете прочитать ее тут: azeri-nationalist.blogspot.ru/2014/08/blog-post_26.html ) мы упомянули, что поиски произведений Низами продолжаются поныне. Ведь из 20,000 бейтов, касидэ, газель, кыт'э и рубаи Низами, до нас дошли только 2,000.
Одним из тех, кто занимается поисками стихов Гянджеви на тюрки, является профессор Санан Ибрагимов. Профессор выпустил книгу "Низами. Диван, написанный на азербайджанском". Свою книгу он составил на основе нескольких рукописей, найденных в Турции.
К сожалению, большое количество стихов можно приписать не только Низами Гянджеви, но и Низами Караманлу. Да, еще рано говорить, точно ли это стихи Низами на тюркском. Нужен детальный анализ и вывод известных ученых с мировым именем. Но ведь и точного опровержения пока не дано. Значит, вполне возможно, что перед нами стихи великого азербайджанского поэта на (родном?) тюркском языке.
Вот некоторые тюркские стихи, авторство которых Санан Ибрагимов приписывает Низами. К сожалению, книга отсутствует в сети. При желании, можете поискать ее в книжных магазинах Азербайджана:
***
Ey gözüm, mən ölmədən ağlamağamı başladın?
Güş edib tapdın yenə, çağlağamı başladın?
Başladün fəryadə salmağa bəni sən ey sənəm,
Hamısın qıldın tamam aldatmağamı başladın?
Sən ki, vüslət yaylığıyla silmədin qanlı yaşım,
Hicr oduyla cigərim dağlamağamı başladın?
Hər gecə ötən kimi, yar işığın yandırıram,
Əlinə daş alıban daşlamağamı başladın?
Ey Nizami, hüsnünü yarın tamaşa qılmağa,
Şəhrə girdin girmədin, ağlamağamı başladın?
***
Mehrini mehr etmişəm canımda ol cananımın,
Şol saçı sünbül, yüzi gül, gözləri məstanımın.
Sürəti şəminə yandısa dili-şeyda nola?
Şama yanmaqdır işi hər kəndəsi pərvanənin.
Dolaşalı zülfünün bəndinə bu miskin könül,
Bildi kim, bağrı nədəndir parə-parə şanənin?
Fərrühü fərhündəvü aləmdə ağ olsun yüzi,
Göz qara qılıb, sənin eşqin oduna yanənin.
Yanmadın eşq oduna, bilməz Nizami ani kim,
Ehtiyat ilə degüldür cünbişi pərvanənin.
***
Gün yüzünü görməyəndən ki, günüm dün kimidir,
Mənə bir ilcə gəlir, gərçi sənə dün kimidir.
Rüzü şəb zülfü ruxun fikri ənisim olalı,
Nə gecəm gecəyə bənzər, nə günüm gün kimidir.
Şadmanəm ki, fərağın mənə məxsus deyil
Ki, demişlər qara gün illə dügün kimidir.
Sən zərü simlə seyid olduğunu eşidəli,
Gözlərim gümüşə döndi, yüzüm altun kimidir.
Yandırıb yaşımı töksə nə əcəb zülfü ruxun
Ki, biri atəşə bənzər, biri tütün kimidir.
Getsə gözümdən olar gözümə aləm qaralı,
Ol ki, anlı aya bənzər, yanağı gün kimidir.
Ey Nizami, ləbi üstündəki xal ol sənəmin,
Qüssədən aşiqi canındakı dügün kimidir.
***
Xətti-reyhan kim, dolanmışdı gülüstanı dürüst,
Halədir kim, dövr edibdir mahi-tabanı dürüst.
Danei- xali-siyahi yar göndəmgünmin,
Odlara yandırdı qəmdən xərməni-canı dürüst.
Qorxuram öldürməyə əhd etdigindən məni kim,
Bulmadım aləmdə bir əhdü peymanı dürüst.
Mürşid olmaz məshəfi-hüsnün rəvan etməzsə şeyx
Kim imam eylər onu bilməz çü Quranı dürüst?
Məh, nə laf eylər səninlə xan hüsn içində kim,
Qapu qoymaz gəzmədən bulunca bir nani dürüst.
Məni gördükcə səninlə mehr edib neylər rəqib,
Can verərkən kafirin Xuda olmaz imanı dürüst.
Xaneqah içində etsən astin əfşan səma,
Qalmaya bir xərqe əhlinin gəribanı dürüst.
Tiz edər şirin ləbinə şeyx dəndani-təmə ,
Gərçe kim, bir danə yox ağzında dəndani dürüst.
Könlünü yıxma Nizaminin ki, yaplimaz dəxi,
Şişə kim, üşəndi kimdir eyliyən ani dürüst.
0 коммент.:
Отправить комментарий